تسمه تایم
يكي از قطعات مهم كه در صورت پايين‌بودن كيفيت و عدم عملكرد صحيح آن، آسيب جدي به قطعات موتور خودرو وارد میكند، « تسمه تايم » است.
زمانبندی يا اصطلاحاً تايم موتورها درگذشته توسط زنجیر موتور انجام میشد که با سر و صداي زياد همراه بود.
به همین دلیل و به جهت كاهش صدا و عدم نیاز به روغنکاری،كارايي بهتر و همچنين پيشرفت فن‌آوري به تدریج زنجیر جای خود را به تسمه‌هاي مخصوص داد.
تسمه تایم اورتک مناسب برای پژو 405 ، سمند و پژو پارس
عمـلکرد تسمه تایم
در موتورهاي امروزي، تسمه تایم، میل لنگ را به میل بادامک(ها) متصل كرده تا ترتيب بسته و بازشدن سوپاپ‌ها را کنترل و تنظيم نمايد.
این تسمه دارای دندانه‌هایی است تا بوسیله آن، میل بادامک(ها) را همزمان با میل لنگ بچرخاند. همچنین در بعضی از طراحی‌های موتور، تسمه تایم می‌تواند برای به حرکت درآوردن دیگر اجزاي موتور از قبیل پمپ آب و پمپ روغن نیز استفاده شود.
تعويض تسمه تايم
بايستي مطابق با زمان و كيلومتر مندرج در دفترچه راهنماي خودرو انجام شود. نكاتي كه ضروري است مصرف‌كنندگان به هنگام خريد اين قطعه به آن توجه كنند، عبارتند از:
- عدم وجود هرگونه تغيير شكل غيرعادي، بريدگي، نخ‌زدگي، حفره، ترك و اثر تاشدگي بر روي قطعه
- درج نام و مشخصات سازنده بر روي قطعه و اطمينان از صحت آن
برخي افراد سودجو با استفاده از اعتبار و نام شركت‌هاي معتبر توليدكننده تسمه‌هاي خودرويي، اقدام به واردكردن تسمه تايم‌هاي تقلبي با قيمت كم و توزيع آن در بازار نموده‌اند.
توصيه میشود اين قطعه را از فروشگاههای معتبر و بسته بندی داراي برچسب و هـولوگرام ، خريداري نماييد.
درباره تسمه تايمينگ پژو ۴۰۵ – پارس و سمند
خودروهای جديد، برای افزايش قدرت و كاهش مصرف سوخت، دارای موتورهای با نسبت تراكم بالا هستند و معمولا تاج پیستون (سر پيستون) صاف است.
درصورت خرابی دندانه‌ها و يا بريدن تسمه مذكور، ميل بادامك اصطلاحا از تايم خارج شده و سوپاپ‌هايی كه نابه‌هنگام باز شده و پايين آمده‌اند با سطح بالای پیستون برخورد می‌نمایند و عاملی برای خرابی پیستون و کج شدن سوپاپ‌ها و يا خرابی سیلندر، سرسیلندر و شاتون‌ها خواهد شد. در اين وضعيت به منظور جلوگيری از آسيب بيشتر، تا رفع مشكل باید از استارت‌زدن بيهوده موتور پرهيز نمود.
عواملی که باعث كوتاه‌شدن عمر و يا پارگی تـسمه و یا کنده‌شدن دندانه‌های آن و نهايتا باعث خارج از تايـم شدن موتور قبل از موعد مشخص شده می‌گردند عبارتند از:
- به‌كارگيري بيش از حد موتور در دورهای بالا به‌خصوص دردورهای بیش از ۴۰۰۰ دور دردقیقه و انجام شتاب‌گيری ناگهانی مثبت (TAKE OFF) و يا كاهش شتاب ناگهانی منفی با استفاده از موتور (دنده معكوس).
- عدم استفاده از دنده متناسب با قدرت و سرعت خودرو، اصطلاحا (دنده مرده) در سربالايی‌ها و یا هنگام عبور از موانع
- خرابی بلبرينگ هرزگرد تسمه سفت‌کن و گیرپاژ آن (معمولا كاركرد زياد و يا سفت‌بودن زياد تسمه عامل خرابی هرزگرد است)
- نصب تسمه تايم نامرغوب و تقلبی
- روغن‌ريزی سر ميل لنگ و چرب‌شدن تسمه تايم و عدم استفاده از خودرو و روشن نشدن موتور به‌مدت طولانی
زمان تعويض تسمه تايم
زمان تعويض تـسمه تايم به‌طور معمول با توجه به شرايط محيطي۶۰۰۰۰ هزار كيلومتر و يا ۲سال توسط شركت‌هاي سازنده خودرو پيشنهاد میگردد.
استفاده از تسمه تايم غير استاندارد و يا تعويض توسط تعميرگاه‌هاي متفرقه و افراد غير ماهر باعث اشكالات زيرخواهد شد:
- پاره‌شدن تسمه تايم باعث كج‌شدن سوپاپ‌ها و صدمه به موتور خودرو شده و هزينه بالايي براي تعميرات در برخواهد داشت.
- عدم تنظيم و هماهنگي بين ميل سوپاپ و ميل لنگ (رد كردن تايم) باعث عدم شتابگيري مناسب، ريپ زدن، افزايش مصرف سوخت و… میگردد.
نـكته: سطح بيرونی و داخلی تسمه نو، بر اثر تا كردن نبايستی ترك و شكستگی داشته يا اليافي از آن در حال جدا شدن و يا حتی يكی از دندانه‌های آن مشكل داشته باشد.
انواع تسمه تایم از نظر مواد تشکیل دهنده
مواد سازنده تسمه تایم ها در حال حاضر بیشتر از نوع NBR یا HNBR هستند که HNBRها در شرایط سخت مقاومت و کارایی بهتری دارند.
تسمه تایم پژو 405 اورتک با 60000 کیلومتر گارانتی شرکت زرین قطعه از نوع HNBR و بهترین نوع نخ تولید شده به این منظور ساخت کشور ژاپن تولید شده است. برای اطلاعات بیشتر در مورد این نوع تسمه به صفحه تسمه تایم پژو 405 اورتک مراجعه نمایید. تسمه تایم پژو 405 اورتک برای خودروهای سمند و پارس نیز استفاده می شود.
